İç Anadolu bölgesinin ve dolayısıyla da Ankara'nın tipik bitki örtüsü bozkır veya diğer adıyla da step. Bozkırın çiçekleri sert iklim koşullarına dayanıklı. Ilıman iklim kuşağının bitki örtüsünden çok farklı, kendi iklim koşullarına uygun bir yapıları var. Göze çarpan en önemli özellikleri dikenli ve sert kabuklu olmaları. Sıcak ve susuz geçen yaz günlerine dayanıklı. Yukarıdaki çiçeğin bilimsel adı Echinops sphaerocephalus olabilir. Zira Wikipedia'da bu isimle adlandırılmış. Türkçe yeterli bir kaynak bulamadım. Ancak "Eşek Dikeni" adıyla kullanımı oldukça yaygın. Bozkırımızda bu kadar yaygın olmasına rağmen bu çiçek hakkında Türkçe kaynak neden bu kadar az?
Bu çiçek hakkında görüşlerini aldığım kimseler ne tesadüftür ki hep Yozgatlı idi. İsmini onlardan öğrendim. Dikenlerin bağlı olduğu ortadaki yumru yapıyı yediklerinden bahsettiler.
Yukarıda fotoğrafları görülen konu mankenini 4 Ağustos günü kopardım. Koparıldığı günden bu yana bir aya yakın zaman geçmesine rağmen canlılığından çok da bir şey kaybetmedi. Ne suyun içinde durdu ne de özenli bir yerde. İstanbul'da kopardığım bir çiçek eğer suya koymaz ve gerekli özeni göstermezsem bir kaç günde pörsür. Ama bu?
10 Ağustos'ta koparıldıktan 6 gün sonra bu şekilde görünüyordu.
Çiçeklerine daha yakından bakıldığında bu dikenli bitkideki zerafet ortaya çıkıyor. Çiçekler mora çalan parlak bir renge sahip. Çiçeklerinin üzerinde çiçek tozları görülüyor. Bu bozkırda arılar için önemli bir kaynak.
10 Ağustos tarihli aynı bitkiye ait diğer görüntüler.
Bitkinin yaprağından bir kesit.
Bitkiden başka bir görünüm.
Çiçeğin yetiştiği coğrafya. Bozkır. Oturduğum binanın etrafında ekin tarlaları var. Bir ay öncesinde bu tarlalarda ekin balyaları vardı. Şimdi koyun sürüleri otluyor. Bu ekin tarlalarının çevresinde ve yol kenarlarında bu çiçeklere sıkça rastlanıyor.
Oturduğum yerden bir görünüm.
4 Ağustos 2014.
Centaurea solstitialis. Zerdali dikeni ve güneş çiçeği gibi isimleri var. Ballı bitkiler arasında yer alıyor. Sarı rengi yün halı ipliklerin boyanmasında da kullanılıyormuş. İstilacı bitkilerdenmiş. Eşek Dikeni'nin yetiştiği alanlarda bu bitkide yetişiyor. Ve genellikle daha yaygın. Arılar için bozkırda değerli bir bitki.
Çiçek ile çiçek tablası denen kısım arasında mumsu görünümde bir yapı.
Aynı zerdali dikeni üzerindeki çiçeklerden biri kurumaya yüz tutmuş.
Dikenlerin çevrelediği sarı çiçeği...
Dikenlerin tutunuş şekli. Dikenlerin tutunduğu yer yeşil ama dikenler tıpkı kurumuş gibi sarı bir renge sahip.
Gövde ve yapraklardan bir kesit.
Bozkırın ortasında bir yerleşim yeri.
Bir bozkır akşamında evine ekmek götüren amca.